Τι κρύβεται πίσω από την αποχώρηση του ΔΝΤ από την Ελλάδα


Του Πέτρου Παπαβασιλείου
Κορυφώνεται ο παρασκηνιακός «πόλεμος» σε υψηλό επίπεδο για το ελληνικό πρόγραμμα, εν αναμονή της πρώτης αξιολόγησης και της έναρξης των κατοχυρωμένων διαβουλεύσεων για την απομείωση του χρέους. Οι συντηρητικές δυνάμεις σε Βερολίνο και Βρυξέλλες -οι οποίες παραμένουν κυρίαρχες, σε επίπεδο καταγεγραμμένων συσχετισμών- επιδιώκουν την διατήρηση του καθεστώτος «ομηρίας» της Αθήνας, συνδέοντας την απομείωση του ελληνικού χρέους με το βαθμό προόδου υλοποίησης των προαπαιτούμενων μέτρων.
Την ίδια στιγμή, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δείχνει να προσχωρεί σταδιακά στις βάσιμες νομικά αιτιάσεις του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ότι δεν είναι εφικτή μια ονομαστική διαγραφή του ελληνικού χρέους, καθώς κάτι τέτοιο αντίκειται στους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μερική αποδοχή των θέσεων της γερμανικής πλευράς εκ μέρους του Ταμείου δεν είναι εντελώς αθώα, αφού αν επικρατούσε το σενάριο της διαγραφής, (ή της εντυπωσιακής απομείωσης με άλλες μεθόδους), θα έπρεπε και η Νέα Υόρκη να συμβάλει με απώλειες στο εγχείρημα – ενδεχόμενο το οποίο απορρίπτει μετά βδελυγμίας το ΔΝΤ για τον εαυτό του, αλλά αντίθετα το προτείνει για όλους τους άλλους (Ε.Ε. – Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα).
Όσο, όμως, οι σκληροπυρηνικοί της Ευρώπης επικαλούνται το γράμμα του νόμου για να αποφύγουν τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους, άλλο τόσο το ΔΝΤ απομακρύνεται από τη θέση του χρηματοδότη της Αθήνας για τους ίδιους περίπου καταστατικούς λόγους που προβάλλουν Βερολίνο και Βρυξέλλες! Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι το ΔΝΤ αναγκάσθηκε στο παρελθόν να τροποποιήσει δύο φορές το καταστατικό του για να ικανοποιήσει την δεσμευτική αρχή ότι ενισχύει μόνο τις χώρες των οποίων το χρέος είναι βιώσιμο.
Γιατί ο Τσίπρας θέλει να φύγει το ΔΝΤ…
Με δεδομένες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το εγχείρημα μιας ριζοσπαστικής διευθέτησης του ελληνικού χρέους, το Μαξίμου δεν δείχνει πλέον αρνητικό απέναντι στην ευρωπαϊκή πρόταση για την επίλυση του προβλήματος (reprofiling), αρκεί αυτή να συνοδεύεται από μια νέα μείωση των επιτοκίων και υιοθέτηση ρήτρας ανάπτυξης. Η παρουσία του ΔΝΤ στην Αθήνα εξυπηρετεί μεν την διαμόρφωση καλύτερων συνθηκών ενόψει της συζήτησης για το χρέος, αλλά ταυτόχρονα ευνοεί την διατήρηση της «σκληρής» γραμμής ιδίως στο Ασφαλιστικό και τα εργασιακά. Το Βερολίνο αν και διαφωνεί απόλυτα με τις προσεγγίσεις του ΔΝΤ στο θέμα του χρέους, συμφωνεί φανατικά στις επιθετικές «συνταγές» του σε όλα τα υπόλοιπα.
… και γιατί ο Σόϊμπλε επιδιώκει το αντίθετο
Η εμμονή της Γερμανίας να διατηρηθεί ενεργή η παρουσία του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα δεν οφείλεται στην οικονομική αδυναμία των ευρωπαϊκών θεσμών να χρηματοδοτήσουν την Αθήνα, αλλά στην επιθυμία των συντηρητικών κύκλων να συνεχίσει η χώρα μας να ελέγχεται από έναν άτεγκτο οικονομικό αστυφύλακα. Άλλωστε, όπως δηλώνει στο altsantiri.gr ο καθηγητής του τμήματος Αστικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου, με ειδίκευση στα Διεθνή Νομισματικά, Κωνσταντίνος Μελάς«το κόστος του ελληνικού προγράμματος είναι… ψίχουλα μπροστά στις οικονομικές δυνατότητες των ευρωπαϊκών μηχανισμών…».

MELAS_KOSTAS
Ο καθηγητής του τμήματος Αστικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου, με ειδίκευση στα Διεθνή Νομισματικά, Κωνσταντίνος Μελάς
Ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε φαίνεται ότι τα έχει καταφέρει αρκετά καλά μέχρι στιγμής στο παρασκήνιο. Αφού αποδόμησε τις απαιτήσεις του ΔΝΤ, στο σκέλος της διευθέτησης του ελληνικού χρέους, προβάλλοντας ότι σε περίπτωση «κουρέματος» θα χάσουν όλοι, συντηρεί ταυτόχρονα τις αξιώσεις του ως προς την παρουσία του Ταμείου στην Ευρώπη. Οι κινήσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών θα μπορούσαν να συνοδεύονται από ποσοστό επιτυχίας 100%, αν δεν υπήρχε το εσωτερικό ακροατήριο της πατρίδας του. Η Μπούντεσταγκ γνωρίζει τις δυνατότητες των μόνιμων ευρωπαϊκών μηχανισμών στήριξης, αλλά κρίνεται εξαιρετικά αβέβαιο αν θα επικύρωνε μία πιθανή αποχώρηση του ΔΝΤ από την Ελλάδα. Παρά τις ισχυρές δομές του κοινοτικού συστήματος, ο κυβερνητικός συνασπισμός στη Γερμανία δέχεται ισχυρές πιέσεις το τελευταίο διάστημα, ενώ δεν εκλείπουν και οι «βολές» εναντίον της κ. Μέρκελ προσωπικά.
Τι φοβάται ο Πολ Τόμσεν 
Η πιο στέρεη εκδοχή για την αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα έχει να κάνει με το ότι απλούστατα λήγει η συμμετοχή του στο τέλος Φεβρουαρίου. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, το Ταμείο επιθυμεί να εγκαταλείψει την Αθήνα -μη ανανεώνοντας τη θητεία του- και για έναν άλλο λόγο: Δεν θέλει να εμπλακεί σε ρίσκα. Πρόσφατα, το Δ.Σ. του ΔΝΤ ενέκρινε την δημοσίευση έκθεσης για τα λάθη και τις παραλείψεις που συντελέστηκαν στην υλοποίηση του ελληνικού προγράμματος. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να εκδοθεί και νέα έκθεση, από το Ανεξάρτητο Γραφείο Αξιολόγησης του ΔΝΤ αυτή τη φορά (IEO – Indepedent Evaluation Office), η οποία και θα αποδίδει ευθύνες σε βάρος συγκεκριμένων προσώπων.

IEO
Η Αθήνα, με βάση το πόρισμα του IEO, θα αποκτήσει δικαίωμα διεκδικήσεων. Με ποιο τρόπο και σε ποιο επίπεδο; Την απάντηση τη δίνει ο Πέτρος Μηλιαράκης,ειδικός σε θέματα του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας –Ένωσης, δικηγόρος στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (E.C.H.R. και C.F.I. – G.C/E.U): «Το λάθος πρέπει να κοστολογηθεί και θα μπορούσε να αποτελέσει, συμψηφιστικά, Οfficial Sector Involment – OSI, ενόψει της συζήτησης για την απομείωση του ελληνικού χρέους». Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η Ελλάδα νομιμοποιείται να καταγγείλει τις στρατηγικές που εφαρμόσθηκαν, διεκδικώντας την απόσυρση ενός μέρος των οφειλών της – ακόμα και με επιβάρυνση του επίσημου τομέα.   
  
MHLIARAKHS_PETROS
Ο δικηγόρος στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (E.C.H.R. και C.F.I. – G.C/E.U), Πέτρος Μηλιαράκης
Όπως συμπληρώνει ο κ. Μηλιαράκης, «με δεδομένο ότι δεν υπάρχει δικαιοδοτικό όργανο για την επίλυση τέτοιων ζητημάτων, αφού το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης επιλαμβάνεται υποθέσεις που σχετίζονται μόνο με διαφορές κρατών, η καταγγελία για τα λάθη μπορεί να υποβληθεί στο ΔΝΤ με ρηματική διακοίνωση, μέσω του μονίμου αντιπροσώπου, στο πλαίσιο των κανόνων του διεθνούς δημοσίου δικαίου». Αυτή τη στιγμή δεν είναι γνωστό αν η Αθήνα εξετάζει το ενδεχόμενο της καταγγελίας. Το σίγουρο είναι, πάντως, πως το παιχνίδι θα είναι σκληρό το επόμενο διάστημα για όλους…

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Στον βούρκο χωρίς αναπνευστήρα

«Ο βασιλιάς είναι γυμνός» -εντός και εκτός της χώρας. Θα επιβιώσει των εκλογών του 2020 ο Μητσοτάκης;

Συνταγή εμφυλίου στα ΑΕΙ