Η χαμένη τιμή της παγκοσμιοποίησης
Κάτι τρέχει με την παγκοσμιοποίηση. Μας το θυμίζουν καθημερινά τίτλοι στα μεγαλύτερα έντυπα του κόσμου. «Η λαϊκή εξέγερση κατά της παγκοσμιοποίησης και η παραίτηση της Αριστεράς» γράφει ο Ντάνι Ρόντρικ. «Η παγκοσμιοποίηση και η δυσαρέσκεια που προκαλεί», ξαναλέει ο Τζόζεφ Στίγκλιτς, δεκαπέντε χρόνια μετά την έκδοση του βιβλίου του με τον ομώνυμο τίτλο.
Για τις «διαχωριστικές γραμμές της παγκοσμιοποίησης» γράφει ο πολύς Νουριέλ Ρουμπινί. «Η παλίρροια της παγκοσμιοποίησης γίνεται άμπωτις» υποστηρίζει ο Μάρτιν Γουλφ των «Financial Times», ενώ η γερμανική «Die Welt» τιτλοφορεί εκτενές της ρεπορτάζ «Η εποχή της παγκοσμιοποίησης πλησιάζει στο τέλος της».
Το σίγουρο είναι ότι τα τελευταία χρόνια οι συνέπειες της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, η οποία ενορχηστρώνεται από το παγκόσμιο εμπορικό και χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, έχουν πυκνώσει τις τάξεις των εχθρών της.
Και όχι μόνο αυτό. Οι τελευταίοι συγκροτούν εκ των πραγμάτων έναν νέο, δυναμικό, συνασπισμό που αμφισβητεί τις ίδιες τις δομές μιας διαδικασίας που ενοποίησε βίαια την οικονομική ιστορία της ανθρωπότητας σε βαθμό πρωτόγνωρο.
Οπως λέει ο νομπελίστας Στίγκλιτς, σήμερα στους αντιπάλους της παγκοσμιοποίησης στις αναδυόμενες αγορές και στις αναπτυσσόμενες χώρες προστίθενται δεκάδες εκατομμύρια στα αναπτυγμένα κράτη.
Στο επίκεντρο της μαζικής δυσαρέσκειας βρίσκονται κυρίως εμπορικές συμφωνίες όπως η TTP (Συμφωνία ΗΠΑ - 11 κρατών του Ειρηνικού) και η ΤΤΙΡ (HΠΑ - Ε.Ε.), οι οποίες πριμοδοτούν τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους υπερ-πλούσιους και στρέφονται σαφώς κατά του γενικού συμφέροντος.
Παράλληλα, η πορεία της παγκοσμιοποίησης και τα αποτελέσματά της σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο έφεραν στην επιφάνεια μια γυμνή ταξική πολιτική, βασισμένη στον κυνισμό και στην αδιαφορία για το γενικό καλό.
Ο οικονομολόγος Μπράνκο Μιλάνοβιτς (βλ. πρόσφατη συνέντευξή του στην «Εφ.Συν.»), στο νέο του βιβλίο «Παγκόσμια ανισότητα: μια νέα προσέγγιση για την εποχή της παγκοσμιοποίησης», παρουσιάζει τους μεγάλους νικητές και χαμένους στην εικοσαετία 1988-2008.
Μεταξύ των πρώτων βρίσκονται οι πλουτοκράτες του 1% και η νέα μεσαία τάξη στις πρόσφατα αναδυόμενες οικονομίες. Μεταξύ των δεύτερων περιλαμβάνονται αυτοί που βρίσκονται στον πάτο της μεσαίας και της εργατικής τάξης στις αναπτυγμένες χώρες.
Η παράλειψη να ληφθούν υπόψη αυτές οι συνέπειες τώρα εκδικείται με το να αναπτύσσονται παγκοσμίως κινήματα λαϊκιστικά, αυταρχικά και ακροδεξιά, με επικεφαλής τον ημιπαράφρονα μεγιστάνα Ντόναλντ Τραμπ.
Ολα αυτά καθιστούν την παγκοσμιοποίηση μια εύθραυστη διαδικασία, όπως δείχνουν οι περιπτώσεις της Γερμανίας και της Βρετανίας στην Ε.Ε. Η πρώτη προωθεί χωρίς προσχήματα την εθνική της κυριαρχία, επιβάλλοντας το πρότυπο της λιτότητας σε όλους τους υπόλοιπους και αδιαφορώντας μέχρι σήμερα για τις συνέπειες.
Η δεύτερη έδειξε ότι επιδιώκει να υπερασπιστεί τη δική της εθνική κυριαρχία με το Brexit, δίνοντας ένα σημαντικό χτύπημα στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Η Δεξιά στις περισσότερες περιπτώσεις δείχνει ανοχή στον λαϊκισμό και υιοθετεί τη λογική «εμείς» εναντίον «αυτών», ενώ η Αριστερά, υπό το σοκ και του μεταναστευτικού, εδώ και καιρό δείχνει αμήχανη.
Βέβαια, οι αναλύσεις δεν λείπουν, όπως δείχνουν τα έργα του Τομά Πικετί, του Τόνι Ατκινσον, της Μαριάνα Ματσουκάτο, του Τζόζεφ Στίγκλιτς, του Τζέφρι Σακς, του Πολ Κρούγκμαν και άλλων, οι οποίοι αποδομούν μεν το δόγμα «Δεν Υπάρχει Εναλλακτική», αλλά δεν παύουν να περιορίζονται στο ευρύτερο σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο.
Το οικονομικό «πλεονέκτημα» του νεοφιλελευθερισμού έχει καταρρεύσει, εν δυνάμει οι συνιστώσες του κινήματος υπάρχουν και το ερώτημα είναι εάν το επόμενο διάστημα η Αριστερά θα μπορέσει διεθνώς να το ανασυγκροτήσει, ανασυγκροτώντας τον ίδιο της τον εαυτό.
Πηγή www.efsyn.gr
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου